کاربرد شاخص دمای معادل فیزیولوژیک جهت تعیین مناطق مناسب گردشگری کشاورزی در استان کرمان

نویسنده

چکیده

گردشگری کشاورزی (آگریتوریسم) از مهم ترین اشکال گردشگری در محیط باز محسوب می گردد. از این رو بررسی اقلیم آسایش در محیط باز جهت برنامه ریزی این نوع از گردشگری اجتناب ناپذیر است. در این مطالعه، استان کرمان به لحاظ کشاورزی، پتانسیل توسعه آگریتوریسم و برگزاری جشنواره های خاص برداشت محصول به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. به منظور ارزیابی اقلیم آسایش گردشگری از شاخص دمای معادل فیزیولوژیک (PET) و بسته نرم افزاری RayMan استفاده شد. جهت محاسبه این شاخص از داده های اقلیمی ماهانه ده ایستگاه همدیدی استان از بدو تأسیس تا سال 2015 بهره گرفته شد. برای بررسی وجود همبستگی بین مقادیر ماهانه شاخص و ارتفاع ایستگاه های مطالعاتی از معادلات گرادیان بین این دو متغیر استفاده گردید و با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی استان، پهنه های مختلف تغییرات شاخص در ارتفاعات مختلف استان در محیط نرم افزاری GISتعیین گردید. نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع، این شاخص در تمامی ماه های سال کاهش می یابد. تحلیل پهنه های مختلف ترسیم شده نشان داد که در ماه ژانویه فقط شهر جیرفت، در ماه فوریه شهرهای جیرفت، کهنوج و شهداد و در ماه مارس مناطق بم و کهنوج مناسب برنامه ریزی های آگریتوریسم می باشند. همچنین در ماه آوریل شهرهای انار و سیرجان و در ماه مه شهرهای کرمان، انار، بافت و شهربابک از دیدگاه آسایش اقلیمی قابل پیشنهاد هستند. ماه های ژوئن، ژوئیه و اوت تنها منطقه لاله زار و در ماه سپتامبر علاوه بر لاله زار، شهرهای کرمان و بافت نیز مناسب فعالیت های آگریتوریسم هستند. ماه اکتبر شهرهای انار، بم و سیرجان و ماه نوامبر کهنوج، جیرفت و شهداد و در ماه سپتامبر تنها شهر جیرفت در محدوده آسایش اقلیمی قرار گرفته اند. بنابراین می توان گفت که در ماه های ژانویه، ژوئن، ژوئیه، اوت و دسامبر، کم ترین انعطاف در تعیین مسیرهای گردشگری کشاورزی استان کرمان وجود داشته و ماه های فوریه، مارس و نوامبر بهترین زمان جهت برنامه ریزی های گردشگری کشاورزی به خصوص در مسیرهای کرمان، جیرفت، کهنوج، شهداد و بم می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of physiological equivalent temperature index for determination of suitable regions for agritourism in Kerman province

نویسنده [English]

  • آرشین بختیاری
چکیده [English]

Agritourism is one of the most important kinds of tourism in outdoors, which is mainly affected by climatic comfort indices. In this study, the climatic and geographical features of Kerman province from Agritourism point of view have been assessed. Existing record of monthly climatic data of 10 synoptic stations across the province were obtained by which, the climate comfort index of Physiological Equivalent Temperature (PET) was calculated using RayMan package. To investigate the correlation between monthly values of the index and stationand#39;s elevation, a simple gradient equation was applied. Then, the maps of indexchanges at different elevations were worked using Arc GIS ver.10. The results indicated that the index decreases with height for entire year. Generated zoning maps showed that in January condition is favorable only in Jiroft. In month of February Jiroft and Shahdad stations, and in March Kahnooj and Bam regions are suitable for Agritourism purposes. Also in April, in Sirjan and Anar,in May, Baft, Anar, Kerman and Shahr-e Babak have found to be proper choices. During June, July and August only Lalehzar area, and in SeptemberLalehzar, Kerman and Baft can be recommended for related activities. In general, months of January, June, July and august have got the least flexibility for any Agritoursim planning due to unfavorable weather conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate comfort

  • Physiological equivalent temperature index
  • Agritourism
  • Kerman