%0 Journal Article %T مقایسه کارآیی روش‌های هوشمند و آماری در بازسازی داده‌های ساعت آفتابی (مطالعه موردی: شرق حوضه دریاچه ارومیه) %J هواشناسی کشاورزی %I انجمن مهندسی آبیاری و آب ایران %Z 2345-3419 %A مونس خواه, وحید %A خالدی علمداری, محمد %A هادی, معین %A صمدیان فرد, سعید %D 2023 %\ 01/21/2023 %V 10 %N 2 %P 28-36 %! مقایسه کارآیی روش‌های هوشمند و آماری در بازسازی داده‌های ساعت آفتابی (مطالعه موردی: شرق حوضه دریاچه ارومیه) %K خلاء آماری %K حوضه دریاچه ارومیه %K دیاگرام تیلور %K ساعات آفتابی %R 10.22125/agmj.2022.315265.1126 %X یکی از متغیرهای هواشناسی که در مطالعات اقلیمی و برآورد تبخیرتعرق اهمیت زیادی داشته و عموما دارای خلا.های آماری نسبتاً زیادی می باشد، ساعات آفتابی است. در پژوهش حاضر به‌‌منظور باز‌سازی داده‌های این کمیت در ایستگاه‌های تبریز، سراب، سهند و مراغه در دوره آماری 1369 تا 1398 از روش‌های هوشمند رگرسیون ماشین بردار پشتیبان (SVR)، شبکه‌های عصبی مصنوعی (ANN) و جنگل‌های تصادفی (RF) و روش‌های آماری شامل نسبت نرمال (NR)، مختصات جغرافیایی (GC) و ضریب همبستگی وزنی (CCW) استفاده شده‌است. ، برای ارزیابی و مقایسه نتایج از شاخص‌های ضریب همبستگی، جذر میانگین مربعات خطا، میانگین انحرافات مطلق و دیاگرام تیلور استفاده گردید. نتایج نشان داد که در حالت کلی، روش‌های ANN و مختصات جغرافیایی به ترتیب در بین روش‌های هوشمند و آماری، بالاترین دقت را در بازسازی داده‌های ساعات آفتابی دارند. در ایستگاه‌های تبریز و سهند، روش مختصات جغرافیایی به‌ترتیب با RMSE معادل 04/1 و 13/1 ساعت، در سراب روش SVR با RMSE معادل 58/1 ساعت و در مراغه روش نسبت نرمال با RMSE معادل 45/1 ساعت، بالاترین دقت را در بازسازی داده‌های ساعات آفتابی دارند. همچنین روش RF، کمترین دقت را بازسازی داده‌های ساعت آفتابی از خود نشان داد. به عنوان یک نتیجه کلی چنین می‌توان بیان نمود که در ایستگاه‌های تبریز، سراب و سهند، هر دو دسته روش‌های هوشمند و آماری دقت تقریباً مشابهی دارند ولی در ایستگاه مراغه، روش‌های آماری برآوردهای دقیق‌تری در بازسازی داده‌های ساعات آفتابی دارند. %U https://www.agrimet.ir/article_153691_ba53bc7fa820340d484216c05304e136.pdf