ارزیابی عملکرد مدل شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون فازی در پایش ماهواره ای خشکسالی

نویسنده

استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

پایش خشکسالی با توجه به تاثیرات منفی آن در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، محیط زیست و منابع آب از اهمیت چشمگیری برخوردار است. در این مطالعه، از مدل های شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون فازی جهت مدل سازی روابط نمایه های NDVI، VTCI، VHI، NVSWI،TCIو TVXحاصل از تصاویر سنجنده MODIS با مقادیر بارش مشاهداتی در 7 ایستگاه کرمانشاه، تبریز، کرمان، مشهد، ارومیه، یزد و زنجان به منظور پایش خشکسالی استفاده شد. نمایه های ماهواره ای VHI، NVSWI،TCIو TVX با متغیر بارش دارای بیش ترین تعداد ضریب همبستگی معنی دار بودند. براساس معیارهای خطا، رهیافت رگرسیون فازی در مدل سازی شاخص های VHI، TCI و NVSWI و رهیافت شبکه عصبی مصنوعی در مدل سازی شاخص TVX دارای کم ترین مقدار خطا بود. در رگرسیون فازی متقارن با افزایش پارامتر سطح اعتماد بر گستردگی متغیر های رگرسیون افزوده شد مانند افزایش پارامتر سطح اعتماد در شاخص VHI از 0/7 به 0/8، پارامتر گستردگی را 50 درصد افزایش داد. پارامتر نقطه پیک در رگرسیون فازی نامتقارن نسبت به فاکتورهای چولگی دارای حساسیت می باشد به طوری که در شاخص TVX، میزان درصد افزایش نقطه پیک از کمینه مقدار ضریب چولگی به بیشینه آن، 22/17 درصد بود. کاهش پارامتر سطح اعتماد شاخص TVX که نمایان گر کاهش میزان فازی بودن است، مؤیدی بر کارایی شبکه عصبی مصنوعی در مورد شاخص TVX است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Application of Artificial Neural Network and Fuzzy regression in remotely sensed monitoring of drought

نویسنده [English]

  • L. Parviz
Assistant Professor, Collage of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University
چکیده [English]

Drought monitoring is a major issue for agricultural water management and environmental protection. In this study, artificial neural network and fuzzy regression models have been used to evaluate the performance of several remotely sensed indices retrieved from MODIS images including NDVI, VTCI, VHI, NVSWI,TCI andTVXfor monitoring drought in 7 meteorological station across Iran namely Kermanshah, Tabriz, Kerman,Mashhad, Urumia,Yazd and Zanjan. The VHI, NVSWI, TCI and TVX had the highest number of significant coefficient of correlation with amount of rainfall in study stations. Based on error measures, the Fuzzy regression approach had the least error in modeling correlation of VHI, TCI and NVSWI with rainfall amount. Using the ANN model, the TVX found to be the best index in monitoring drought with highest accuracy. The results revealed that in the case of symmetric membership functions, changing the value of confidence level parameter would affect the value of fuzzy spread coefficient. For example increasing the confidence level parameter in case of VHI from 0.7 to 0.8 led to 50% increase of spread. In case of non-symmetric fuzzy coefficient, the peak point is sensitive to skewness factors; such that its value was increased for 22.2% moving from minimum to maximum skewness factor in case of TVX index. The decrease in confidence level parameter of TVX, which represents the degree of fuzziness, confirmed the better performance of artificial neural network in correlating TVX index and rainfall.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought
  • ANN
  • Fuzzy
  • Rainfall

مراجع

ثقفیان، ب. 1387. پیش‌نویس برنامه راهبردی: ارزیابی و پیش‌بینی خشکسالی منطقه‌ای کشور. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی. وزارت جهاد کشاورزی، ستاد هماهنگی طرح‌های پژوهشی همزیستی با خشکی.
شکیبا، ع.، میرباقری، ب.، خیری، ا. 1389. خشکسالی و تأثیر آن بر منابع آب زیرزمینی در شرق استان کرمانشاه با استفاده از شاخص .SPI فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، 8 (25): 105-124.
کارآموز، م.، عراقی‌نژاد، ش. 1384. هیدرولوژی پیشرفته. انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 465 صفحه.
کوره‌پزان، ا. 1384. اصول تئوری مجموعه‌های فازی و کاربردهای آن در مدل‌سازی مهندسی منابع آب. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر، 272 صفحه.
 محمدی‌نژاد، ا. 1391. استفاده از شبکه‌های بازگشتی به منظور مدل‌سازی و پیش‌بینی خشکسالی مبتنی بر داده‌های سنجش از دور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
Bayarjarga, Y. L., Karnieli, A., Bayasgalan, M., Khudulmur, S., Gandush, C., Tucker, C. J. 2006. A comparative study of NOAA–AVHRR derived drought indices using change vector analysis. Remote Sens. Environ., 105(1): 9–22.
Du, L., Tiana, Q., Yu, T., Meng, Q., Jancso, T., Udvardy, P., Huang, Y. 2013. A comprehensive drought monitoring method integrating MODIS and TRMM data. Int. J. Appl. Earth Obs. Geoinf., 23(1): 245–253.
Fatehi-Marj, A., Meijerink, A. 2011. Agricultural drought forecasting using satellite images, climate indices and artificial neural network. Int. J. Remote Sens., 32(24): 9707-9719.
Fernandez-Manso, A., Quintano, C., Fernandez-Manso, O. 2011. Forecast of NDVI in coniferous areas using temporal ARIMA analysis and climatic data at a regional scale. Int. J. Remote Sens., 32(6): 1595-1617.
Jafari, R., Bakhshandehmehr, L. 2013. Quantitative mapping and assessment of environmentally sensitive areas to desertification in central Iran. Land Degrad. Dev., 27(2): 108-119. 
Kogan, F. N. 1997. Global drought watch from space. Bull. Amer. Meteorol. Soc., 78(4): 621–636.
Kizil, Ü., GenÇ, L., İnalplat, M., Şapoloyo, D., Mirik, M. 2012.  Lettuce yield prediction under water stress using artificial neural network (ANN) model and vegetation indices. Žemdirbystė- Agric., 99(4): 409- 418.
Nichol, J. E., Abbas, S. 2015. Integration of remote sensing datasets for local scale assessment and prediction of drought. Sci. Total Environ., 505: 503–507.
Özger, M., Mishra, A. K. 2012. Long lead time drought forecasting using wavelet and fuzzy logic combination model: a case study in Texas. J. Hydrometeorol., 13(1): 284-297.
Shamsipour, A. A., Alavipanah, S. K. 2010. The role of fuzzy - AHP models in the efficiency of remotely sensed based drought indices in Kashan district, 30th EARSeL Symposium: Remote Sensing for Science, Education and Culture, France, Paris, 31 May - 03 Jun 2010.
Stepchenko, A., Chizhov, J. 2015. NDVI short-term forecasting using recurrent neural nNetworks. Proceedings of the 10th International Scientific and Practical Conference., 3:180-185.
Wan, Z., Wang, P., Li, X. 2004. Using MODIS land surface temperature and normalized difference vegetation index products for monitoring drought in the southern Great Plains, USA. Int. J. Remote Sens., 25(1): 61–72.
Yen, K. K., Ghoshary, S., Roig, G. 1999. A linear model using triangular fuzzy number coefficients. Fuzzy Sets and Syst., 106:167-177.
هواشناسی کشاورزی
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7
7
فروردین 1395
صفحه 55-67

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار